بی بی سی:

روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، ضمن ایراد سخنانی در اندیشکده راستگرای "بنیاد هرتیج"، استراتژی جدید دولت پرزیدنت دونالد ترامپ را در برخورد با حکومت ایران اعلام کرد. وی ایران را تهدید کرد که اگر شروط دوازده‌گانه آمریکا را نپذیرد "شدیدترین تحریم‌های تاریخ" علیه آن کشور وضع خواهد شد.

تنها یکی از خواسته‌های دولت آمریکا دایر بر اینکه "ایران باید غنی‌سازی را به طور کامل قطع کند"، به مدت ۱۰ سال (از ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳) در مرکز مناقشه ایران و آمریکا قرار داشت. نهایتا پرزیدنت اوباما اعلام کرد که علیرغم اصرار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، غنی‌سازی صفر در ایران غیرواقع‌بینانه بوده و راه را برای هرگونه مصالحه و رسیدن به یک راه حل دیپلماتیک بسته است. در سال ۲۰۰۵ وقتی جان ساورز، یکی از مذاکره‌کنندگان بریتانیا که بعدا به ریاست سازمان اطلاعاتی آن کشور MI۶ رسید، به سخنگوی تیم هسته‌ای ایران گفت که آمریکا تحمل چرخش حتی یک سانتریفوژ را ندارد، طرف ایرانی به وی گفت: "ایران غنی‌سازی را آغاز خواهد کرد حتی به قیمت جنگ". از آن تاریخ غنی‌سازی در ایران هرگز قطع نشد تا اینکه به عنوان یکی از محور‌های اصلی برجام توسط دولت اوباما پذیرفته شد. به این ترتیب راهبرد پیشنهادی آقای پمپئو، از جهاتی، بازگشت به گذشته‌ای تنش‌آلود در رابطه ایران و آمریکاست.

با نگاهی به پیشنه مناقشه برنامه هسته‌ای ایران، از شروطی که آقای پمپئو قائل شده پذیرش حداقل ۸ شرط از سوی ایران غیر‌محتمل به نظر می‌رسد. در پی سخنان پمپئو، رابرت آینهورن، یکی از برجسته‌ترین متخصصان خلع سلاح در آمریکا و از معماران طراحی تحریم‌ها بر روی ایران و نیز مذاکرات بین آمریکا و ایران در دوران اوباما، به وال استریت ژورنال گفت: "اینکه تصور شود دولت (ترامپ) قادر است به فهرستی از درخواست‌های بلندپروازانه و غیر‌واقع‌بینانه‌اش برسد چیزی جز خیالبافی نیست". اگر چنین فرضی صحیح باشد، آیا سیاست جدید آمریکا، هم چنانکه پمپئو دو سال پیش که نماینده کنگره آمریکا بود مطرح کرد، تشدید فشار اقتصادی و"نهایتا" تغییر رژیم ایران است؟

نکته قابل توجه اینجاست که پس از اعلام خروج آمریکا از توافقنامه برجام توسط ترامپ، اروپا بطور یکپارچه در برابر آن تصمیم ایستاد و در برخی موارد موضع‌گیری‌های کم‌سابقه‌ای از خود بروز داد. فرانسه اعلام کرد که ما رعیت آمریکا نیستیم و خانم فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی سخنانی گفت: "به نظر می‌رسد که امروز براه انداختن قیل و قال، توهین، قلدری و زورگوئی، و ویران کردن سیستماتیک هر آنچه که در گذشته ساخته شده، روند روزگار ماست". به این ترتیب "در شرایط موجود" اروپا در این سفر آمریکا را همراهی نخواهد کرد و چه بسا که آمریکا را به چالش بکشد.

با توجه به این شرایط دولت ترامپ براساس چه محاسباتی دست به اتخاذ چنین سیاستی زده است؟

برو به آدرس