لیبرال دموکراسی:
اگر یک دین نیز با تمام توان خود به یاری استبداد برخاسته باشد، آنگاه بار این مسئولیت بسی سنگین‌تر خواهد بود چرا که بسیاری از روشنفکران در تشخیص دفاع از «توده‌ها»یی که بخشی از هویت خود را با «دین» خویش تعریف می‌کنند و از همین رو به آسانی مورد فریب و سوءاستفاده سیاستمداران مذهبی، و یا به گفته احمد کسروی «دکانداران دین»، قرار می‌گیرند، و تشخیص دفاع از «آزادی» حتا اگر آنها را در برابر این توده‌ها قرار دهد، دچار وسوسه‌ای مرگبار می‌شوند. وسوسه‌ای که همان توده‌ها پس از آگاه شدن و از سر گذراندن تجربه‌های معمولا تلخ و خونبار، آنها را به خاطرش مورد بازخواست قرار می‌دهند: وسوسه در کنار توده‌ها قرار داشتن به بهای سر بریدن آزادی در پای قدرتی که با تکیه بر پشتیبانی همان توده‌ها مستحکم می‌شود. این تجربه هم در رژیم هیتلری و هم در جمهوری اسلامی از سر گذرانده شده است و توجیه و سفسطه برخی از «روشنفکران» به خاطر در کنار توده‌ها قرار داشتن و یا به بهانه در مقابل توده‌ها قرار نگرفتن، هیچ از بار مسئولیت آنها نمی‌کاهد و تغییری در ناکامی سیاست ایشان نمی‌دهد.
برو به آدرس
نظرات